İran’ın İnternet Yasakları ve Düşündürdükleri

{{ page.title }}

15 Şubat 2012 de İran’da yürürlüğe giren yasaklarla birlikte Google, Hotmail, Gmail, Youtube gibi dev hizmetler ve SSL desteğiyle erişilen pek çok internet sitesi yasaklandı.

Bu haberi Sosyal Medya’da beklediğim ölçüde göremedim. İnternet gazetelerinin de çok geniş bir yer ayırmadığı haberin detayı 2-3 cümleyi geçmiyor. 1979 yılında Şah rejimi’ne karşı yapılan ayaklanmanın yıl dönümüne yaklaşılmasından dolayı yasakların başlamış olabileceğini belirten ve teknik anlamda herhangi bir şey ifade etmeyen yazılarda daha fazla detay bulmak zor. Araştırmayı biraz daha derinleştiriyoruz ve bir kısım internet kullanıcılarının VPN servisleriyle bu sitelere erişim sağladığını okuyoruz bir başka kaynakta.

Biraz daha araştırmayı derinleştirince, İran’ın yakın zamanda ülkede internet kullanımını tamamen sınırlı hale getireceğini görüyoruz. Bunun nasıl olacağını da İran Bilişim Bakanı; “Ülke çapında güvenlik duvarlı bir intranet kuracağız.” sözleriyle açıkladığını görüyoruz.

Bu son yaşananlar ve bana düşündürdüklerine gelirsek…

Sosyal Medya Devrimleri İran’ı Korkutuyor mu ?

Sosyal Medya vasıtasıyla gerçekleştirilen ya da örgütlenme modeli olarak internetten örgütlenmeyi kullanarak devrin gerçekleştiren ülkeleri son bir kaç yıl içerisinde fazlasıyla gördük. İnsanlar sosyal medyadan örgütlendi ve sokaklara taştı. İran’da yaklaşan Şah rejimi ayaklanmasının yıl dönümünde insanların sokaklara dökülmesi ihtimali elbette yok sayılamaz. Ancak İran’ın asıl çekindiği ve aslında daha gerçekçi bir ihtimal, yabancı istihbarat servislerinin İran’ın içerisindeki olayları sosyal medyayla kontrol edebilme ihtimali olsa gerek. Çünkü bir ülkenin iç işlerine artık kolay müdahale yöntemi, insanları sosyal medya üzerinden provoke ederek isyana sürüklemek. Hal böyle olunca da İran’ın aslında korktuğu ya da daha doğru bir söylemle engellemeye çalıştığı şey; insanların sokağa dökülmesi değil, halkın provoke edilmesi ve kan dökülmesi ihtimali olsa gerek. Neyse, asıl konumuz bu değil. Sosyal medyaya geri dönelim ve yazımızı sürdürelim.

Sosyal Medyada Örgütlenmek Neden Bu Kadar Kolay ?

Sosyal medyada ister diğer ülkelerin müdahalesiyle, isterse halkın kendi içinde yapmış olduğu bir örgütlenme olsun bundan sadece yıl öncesindeki her hangi bir örgütlenme modelinden çok daha çabuk sonuç verebiliyor. Ve klasik medyaya göre de oldukça etkililer. Bu herkesin kabul edeceği bir gerçek olsa gerek. Peki sosyal medya örgütlenmede neden bu kadar çabuk sonuç veriyor? Cevabı oldukça basit aslında; insanlar hızlı iletişim kurabiliyorlar ve kendi görüşlerindeki insanları çok daha çabuk bulabiliyorlar. Twitter üzerinden incelersek bu durumu, hashtag dediğimiz olay ve listeler sayesinde insanlar bir anda kendileri gibi düşünen on binlerce hatta yüz binlerce kişiyle iletişim kurma şansına sahipler. Durumun getirdiği büyük bir avantaj var. Normal bir örgütlenme modelinde, kendi görüşünüze yakın insanları okudukları gazeteler, kitaplar, dergiler gibi materyalleri inceleyerek buluyordunuz. Sosyal medyada böyle bir uğraşa gerek yok. Zira insanların yazıp yayınladıkları bir tek satır görüşlerini az çok ortaya koyuyor ve bunu kullanarak örgütlenmeyi gerçeklemek daha kolay oluyor. Son olarak, bunun dezavantajlarına değinelim va yazımızı noktalayalım…

Sosyal Medya Hareketlerinin Dezavantajları

Sosyal medya hareketleri iletişim kolaylığı, aynı görüşü benimseyen insanların bir araya gelmesini kolaylaştırdığı için avantajlıdır. Ancak dezavantajları da vardır. Kısaca değinelim;

* Sosyal medyada başlatılacak herhangi bir şekilde sabote edilmeye müsaittir.
* Gizliliğin düşüktür.
* Sızma olarak tabir edilen olaylar, oldukça kolay gerçekleşebilir.

Görüldüğü gibi sosyal medya başlatılacak bir hareket için günümüzde en uygun ve en uygunsuz yerdir. İran’ın aldığı tedbirlere geri dönersek, bunlar aslında yadırganmaması gereken şeylerdir. Çünkü bir devlet, varlığını devam ettirmek ve kendisini tehditlere karşı korumak zorundadır. İran Devleti’nin yaptığı da oluşan ya da oluşabilecek olan tehditler için bir önlemdir. Bir devleti, bir düşünceyi, bir hareketi eleştirirken pek çok açıdan bakmak nasıl bir gereklilikse, sosyal medya engellemeleri ve hareketlerini de eleştirirken bir kaç açıdan bakmak da öyle bir gerekliliğe sahiptir. Bir başka yazıda görüşünceye dek hoşça kalın…

BOT Benson Topluluk kurucusu ve bir yazılımcı.